بلاک چین چیست و چگونه کار میکند؟

در سال ۲۰۰۹ یک (یا چند) ژاپنی با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو، الگوریتمی را طراحی کرد که اساس اولین پول دیجیتال تاریخ به نام بیت کوین شد. این پول بدون نیاز به تضمین هیچ بانک مرکزی در دنیا امکان انجام تراکنش Peer to peer (تراکنش بدون واسطه) را برای همه فراهم کرد. (مطابق نظر اقتصاد دانان، بیت کوین در واقع یک پول به معنایی که در علم اقتصاد آمده نیست، بلکه بیشتر یک کالا است که میتواند به جای پول مورد استفاده قرار گیرد.)

آنچه بیت کوین بر اساس آن طراحی شده است مفهومی به نام بلاک چین است. در ساده ترین بیان ممکن، بلاک چین در واقع یک دفتر دیجیتالی است که بر اساس سه اصل باز بودن دفترچه، عدم تمرکز و غیر قابل هک بودن طراحی شده است.

باید دقت داشت که بلاک چین و بیت کوین به هیچ عنوان حائز یک معنا نیستند بلکه رابطه بلاک چین و بیت کوین مانند رابطه اینترنت و یوتیوب است. در واقع پخش ویدیو یکی از هزاران کاری است که میتوان روی بستر اینترنت انجام داد.

بیت کوین چیست؟

بیت کوین در واقع چیزی نیست جز یک کد منحصر به فرد مانند عکس زیر که در همان دفترچه یادداشت آنلاین جهانی به نام آن فرد به ثبت رسیده و قابل معامله است.

بر اساس الگوریتم طراحی شده حداکثر ۲۱ میلیون بیت کوین (جواب قابل قبول ریاضی برای الگوریتم) قابل کشف است که تا امروز ۱۲ میلیون بیت کوین استخراج شده است. این الگوریتم به گونه‌ای طراحی شده است که هر چه به پیش میرویم، معادلات حاکم سخت تر شده و پیدا کردن جوابها نیازمند بکار گرفتن توان بیشتری میباشد.

برآوردها حاکی از آن است که استخراج همه بیت کوینها تا سال ۲۱۴۰ به طول خواهد انجامید. بد نیست بدانیم که بیت کوین تنها ارز دیجیتال موجود در دنیا به شمار نمیرود. ارزهای دیگری همچون Litcoin, Ethereum Zcash ,Dash و Ripple نیز بسیار پرطرفدار میباشند. در واقع پلتفرم حاکم بر همه این ارزها از همان منطق استفاده کرده و بعضی از آنها همچون Ethereum گام بزرگی نیز به پیش برداشته‌اند. (در بخش دوم مطلب به این موضوع پرداخته خواهد شد.)

بلاک چین چگونه کار میکند؟

برای درک مفهوم بلاک چین باید شبکه عظیمی را در نظر بگیرید که از تعداد زیادی نود با توان محاسبات کامپیوتری بسیار بالا تشکیل شده است. هر یک از اعضای شبکه که بخواهد تراکنشی انجام دهد، ابتدا باید درخواست آنرا در شبکه صادر کند. سایر نودهای موجود در شبکه در برخورد با هر درخواست تراکنش دو فعالیت اساسی انجام میدهند.

اول اینکه معتبر بودن آن تراکنش را از لحاظ Business Role (در مورد بیت کوین کافی بودن موجودی فرد درخواست دهنده) بررسی و تایید کنند.

دومین فعالیت اساسی در واقع پیدا کردن رمز پیچیده و تصادفی مورد نیاز بر اساس الگوریتم بلاک چین است که این رمز برای اضافه کردن آن تراکنش به دفتر دیجیتال مورد نیاز است.

نخستین نودی از شبکه که بتواند این دو فعالیت را با موفقیت به پایان برساند، آنرا به دفتر دیجیتال اضافه کرده و سپس برای اطلاع سایر نودها آنرا اعلام مینماید تا آنها نیز بتوانند خود را بروز کنند. سایر نودها نیز از ادامه کار بروی آن تراکنش دست کشیده و پس از بروز رسانی دفتر دیجیتال به دنبال تراکنش بعدی میگردند.

نودی که در بررسی معتبر بودن و همچنین کشف رمز هر تراکنش قبل از همه موفق شود، جایزه ای دریافت میکند که از جنس پول دیجیتال است

در هر ده دقیقه مجموعه تراکنشهای صورت گرفته در شبکه، در قالب یک Block از اطلاعات ایجاد و منتشر میشود که آن Block به Block قبل از خود لینک و در واقع در هم تنیده میشوند. بر همین منوال همه بلوکهای بعدی به قبلیها لینک شده و شما برای اینکه بتوانید یک رکورد (یک سطر از دفتر یادداشت) را تغییر دهید باید بتوانید همه بلاکها را هک کرده و در واقع همه تراکنشهای صورت گرفته را روی میلیونها کامپیوتر به صورت همزمان هک کنید. این کار تحقیقا محال است و در نتیجه ما به عنوان بشر امروزی میتوانیم از مواهب این دستاورد بزرگ استفاده کنیم. فناوری بلاک چین، یک دستاورد عمومی بشری است که تحت مالکیت هیچ کشور یا نهادی نبوده و مالکیت آن متعلق به نسل بشر است.

همان گونه که ملاحظه میکنید، سه اصل باز بودن، عدم تمرکز و غیر قابل هک بودن به خوبی توسط این نوآوری کم نظیر که با اختراع ماشین چاپ، اختراع موتور بخار و یا حتی اینترنت در یک طراز اهمیت قرار دارد پوشش داده میشود.

معدنچیان (Miners) چه کسانی هستند؟

هزاران فرد با به اشتراک گذاشتن توان محاسبات کامپیوتری خود داوطلبانه به دنبال بررسی اعتبار تراکنشها و کشف رمز مربوطه به آنها همچنان که در بالا توضیح داده شد هستند.

انگیزه این افراد از این کار تحصیل منافع مالی (از جنس پول دیجیتال) با استفاده از توان کامپیوترهای خود میباشد. البته برای بدست آوردن این منافع باید ابتدا سرمایه گذاری مناسبی روی سخت افزارهای و همچنین زیرساختهای مورد نیاز نمود. باید در نظر داشته باشید که هزینه انرژی صرف شده برای روشن نگه داشتن سیستمها و خنک کردن آنها نیز قابل ذکر میباشد. وبسایتهای زیادی وجود دارند که میتوانند بر اساس توان کامپیوترها و هزینه انرژی در محل زندگی شما، به صورت آنلاین تحلیل هزینه و فایده را انجام داده و به شما میگویند که چگونه میتوانید از این راه پول دربیاورید.این وبسایت یکی از دهها مورد مشابه است.

امیر تقوی
مدیر آکادمی تحول دیجیتال