بلاک‌چین و تحول دیجیتال

فناوری‌های جدید از همه طرف در حال ایجاد انقلاب در کسب و کار هستند. تحول دیجیتال یک روند در فناوری نیست بلکه یک روند جدید در تجربه مشتری است. به صورت خلاصه، کسب و کارها به دلیل تکامل و رشد انتظارات مشتریان تکامل می‌یابند. ما یا با استفاده از نوآوری‌های خودمان در حال انقلاب در تجربه هستیم یا از داده‌ها برای بهبود و نوآوری در راستای آن چیزی که مشتری می‌خواهد استفاده می‌‌کنیم. در برخی موارد حتی هر دو حالت رخ می‌دهد. اما فناوری‌های جدید مانند بلاک‌چین و هوش مصنوعی قطعا مسیر را برای تحول دیجیتال با سرعتی مشابه سرعت تجربه مشتری باز می‌کنند.

بلاک‌چین که در سال ۲۰۰۸ به عنوان معماری فناورانه لازم برای بیت‌کوین خلق شد، می‌تواند برخی از مشکلات پیش‌روی اقتصاد دیجیتال را حل کند. قابلیت‌های امنیتی، محافظت از داده‌ها و شبکه در بلاک‌چین می‌توانند موانع سنتی امنیت سایبری را مرتفع سازند و همزمان الزامات به اشتراک گذاری اطلاعات برای تجارت مدرن را فراهم سازند. به دلیل کارآیی مناسب بلاک‌چین در زمینه مقررات، پردازش و ارتباطات، بانک سانتاندر پیش‌بینی می‌کند که با استفاده از این فناوری سالانه به میزان ۲۰ میلیارد دلار صرفه‌جویی به بار خواهد آمد. اما با این که بلاک‌چین می‌تواند پردازش قیمت‌ها، پرداخت‌ها و واسط‌های پرهزینه و همچنین مشکلات شبکه‌ای موجود در سیستم‌های مالی‌ را تسهیل کند اما کاربری‌های این فناوری پتانسیل ایجاد تغییرات بزرگ فرهنگی و سیاسی را نیز دارند. بلاک‌چین همه انواع تجارت و هر چیزی که دارای ارزش تجاری است را تحت تاثیر قرار خواهد داد که این امر حمایت مورد نیاز در اقتصاد جدید برای مصرف‌کنندگان را فراهم می‌کند.

نقش فرد و مصرف‌کننده در اقتصاد دیجیتالی از پیش از این نیز شاهد تغییراتی بوده. با ظهور یادگیری ماشینی، دستگاه‌های متصل به هم و آنالیتکس، مصرف‌کنندگان بیش از پیش با هم متصل شده و موانع نیز به مراتب کمتر شده است. ریسک‌های چنین گونه تعامل‌هایی بدون مزیت‌های ساختار بلاک‌چین قابل رفع و کنترل نیست. فراهم کردن چنین سطحی از نزدیک بودن بدون ریسک‌های مرسوم، یکی از دلایلی است که بلاک‌چین را به یکی از کلید‌های اساسی برای تحول دیجیتال گسترده تبدیل کرده است.

رفع تهدیدات تحول دیجیتال

همانطور که در مقاله‌ای با عنوان «شرکت‌هایی که در تحول دیجیتال پیشرو هستند» گفتم، حتی شرکت‌هایی مثل استاب‌هاب، جت‌بلو و دومینوز که رهبران بازار هستند و بیشترین استفاده از فرصت‌های دیجیتال را می‌برند، اما باز هم تنها ۱۸ درصد از کسب و کارها استراتژي‌های خود را «بسیار اثربخش» توصیف کرده‌اند. با این که این تردید تا حدی به علت موانع ادراکی است اما بدون زیرساخت فناوری بلاک‌چین که امکان شبکه‌ کارآ را ممکن می‌سازد، احتمالا برخی از شرکت‌ها نخواهند توانست از فرصت‌های دیجیتال بهره کامل را ببرند.

برای مثال، اینترنت اشیا (IOT) تاکنون دارای ۴/۶ میلیارد دستگاه در سرتاسر دنیا بوده و هر روز ۵/۲۵ میلیون شی جدید به آن متصل می‌شوند. اما تهدیدات امنیتی مرتبط با حریم خصوصی و دسترسی آسان برای هکرها نیز همراه با رشد این فناوری در حال افزایش هستند. همانطور که در بحث‌های این حیطه اشاره شده، آنجا که دامنه فناوری رایانش ابری خاتمه پیدا می‌کند، بلاک‌چین با ایجاد فضای بسیار امن برای به‌اشتراک گذاری اطلاعات کارش آغاز می‌شود که عملکرد بلاک‌چین در این زمینه بسیار فراتر از رایانش ابری است. جهت تحقق کامل پتانسیل اینترنت اشیا، معماری زیربنا باید بر بستر بلاک‌چین باشد.

همین مسئله برای تمامی کاربری‌های رایانش ابری و یادگیری ماشینی نیز صادق است. قانون قانون انتقال و پاسخ گويي الکترونيک بيمه سلامت (HIPAA)، مسائل مقرراتی، مجوزها، اعتبارسنجی داده و ریسک‌های امنیت موانع پذیرش این روند دیجیتال هستند. تنها در صورتی که بلاک‌چین مبنا و بنیاد کار باشد، آن گاه پتانسیل کامل تحول دیجیتال برای حوزه‌های بهداشت، مالی، تجارت و اقتصاد‌های دیجیتال محقق می‌شود. با معایب موجود این سطح از دسترسی، مصرف‌کنندگان و کسب و کارها از پذیرش و استفاده روند جدید طفره می‌روند.

بلاک‌چین به عنوان عامل یکپارچگی: فراتر از مصرف‌کنندگان

جذابیت فناوری بلاک‌چین برای صنعت خدمات مالی بواسطه امنیت، کارآیی و اعتبارسنجی داده که در این فناوری به صورت ذاتی وجود دارند، می‌باشد. بلاک‌چین می‌تواند کارآیی‌هایی فراتر از قراردادها و محاسبات مالی داشته باشد و می‌تواند روابط با کارآیی بیشتری در کاربری‌های صنعتی و اتوماسیون داشته باشد.

همانطور که شلی کرمر در مقاله‌ای با عنوان «بلاک‌چین و فناوری بیت‌کوین چگونه کاربری صنعتی اینترنت اشیا را تغذیه خواهند کرد» اشاره داشته، ارتباطات ماشین با ماشین (M2M) که از فناوری بلاک‌چین استفاده می‌کنند می‌توانند به صورت خودگردان و با پشتیبانی کامل از داده‌ّهای گذشته عملیات خود را انجام دهند. شرکت کرامر با استفاده از دستگاه‌های هوشمند که به خطوط انتقال نفت متصل هستند اشاره داشته که با استفاده از داده‌هایی که در سال‌های گذشته ذخیره شده‌اند، فناوری بلاک‌چین می‌تواند به صورت خودکار انتقال نفت در لوله‌ها را بسته به الگوهای آب و هوایی یا نیاز فعلی به نفت تنظیم کند و مسیرهای جدید را تعیین کند. با درک توانایی معماری بلاک‌چین برای پشتیبانی و ادغام با رایانش ابری، ارتباطات ماشین با ماشین و کاربری‌ها در اینترنت اشیا با گزینه‌های بینهایت زیادی در صنعت، تجارت و دنیای مصرف‌کنندگان مواجه می‌شویم. با این که بلاک‌چین جهت پشتیبانی از این ابزارهای دیجیتال ضروری است اما نقش آن بعنوان یکپارچه‌کننده نیز مزایای بیشتری برای نوآوری فراهم می‌کند.

تعیین و درک مقیاس بلاک‌چین

درک مقیاس و اثر بالقوه‌ای که فناوری بلاک‌چین می‌تواند داشته باشد نیازمند بررسی برخی از عوامل زیربنایی است که شروع موج دوم تحول دیجیتال امروزی را ممکن ساختند. مجله هاروارد بیزنس ریویو مقایسه موازی بین فناوری ایمیل (با استفاده از پروتکل TCP/IP) و بلاک‌چین بعنوان عامل تحول بعدی ترسیم می‌کند. همانطور که فناوری TCP/IP توانست شبکه، ارتباطات، فرهنگ و کسب‌ و کار را عمیقا متحول کند، بلاک‌چین نیز تاثیراتی فراتر از فناوری خواهد داشت و معماری پایه ارتباطات را تغییر خواهد داد.

بسیاری از کسب و کارها، دولت‌ها و رهبران اندیشه در حال شروع به درک تاثیر عظیم این فناوری، فراتر از ضرورت بلاک‌چین به عنوان زیرساخت لازم برای ممکن ساخت تحول دیجیتال هستند. مارکو لانسیتی و کریم لاخانی در مقاله‌ای با عنوان «حقیقت در مورد بلاک‌چین» بیان می‌کنند که بلاک‌چین این پتانسیل را دارد که به سیستم ثبت و ذخیره تمامی تراکنش‌ها تبدیل شود. اگر چنین اتفاقی رخ دهد، همچنان که ابزارهای تاثیر و کنترل مبتنی بر بلاک‌چین ظهور می‌یابند، اقتصاد مجددا با یک تغییر رادیکال مواجه خواهد شد. جدا از این که دامنه این تغییر چقدر است، نیاز به معماری زیربنای بلاک‌چین نشان‌ دهنده مقیاس ممکن این فناوری است که باعث می‌شود در سال‌های آتی استانداردهای جدیدی برای شبکه و اعتبارسنجی داده ظهور بیابند.

نویسنده : دانیل نیومن