فناوری‌های بلاک‌چین- ابزارهایی برای نوآوری همکارانه

18 دقیقه: زمان تقریبی مطالعه این مطلب
0

جنون بیت‌کوین به یک امر جهانی تبدیل شده؛ این ارز رمزپایه (cryptocurrency) در سال گذشته بیش از ۲۳۰ درصد رشد کرده و طرفداران آن معتقدند که این مسیر همچنان ادامه خواهد داشت. فناوری زیربنایی بیت‌کوین یعنی بلاک‌چین، یک دفتر کل توزیع یافته الکترونیکی و عاری از مداخله است که در آن سوابق تراکنش‌های این ارز مبتنی بر رمز توسط شرکت‌کنندگان داوطلب حفظ می‌شود. هر فردی می‌تواند به حفظ بلاک‌چین کمک کند (که به این فرایند استخراج یا mining می‌گویند) و متناسب با میزان مشارکت، پاداش‌هایی دریافت کند.

آن طور که فراست و سالیوان گزارش کرده، بلاک‌چین‌ها را می‌توان به صورت‌های زیر در نظر گرفت:

  • بسترهایی برای ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز (ارز رمزپایه)
  • پایگاه‌های داده‌ با سوابق عاری از مداخله
  • بسترهای توسعه برای کاربری‌ در قراردادهای هوشمند (smart-contract)
  • لایه‌های اطمینان برای دارایی‌های همتابه‌همتا (peer-to-peer )

قراردادهای هوشمند و اتریوم

قرارداد عبارت است از یک قرار بین دو یا چند نهاد که شامل وعده انجام کاری در برابر ارزشی که به آن عوض یا پاداش نیز می‌گویند (این پاداش معمولا پرداختی در برابر کار انجام شده است). یک قرارداد هوشمند، نوع مبتنی بر بلاک‌چین از آن است که روند مذاکره و اعمال قرارداد را به صورت شفاف درمی‌آورد. با این که عبارت «قرارداد هوشمند» ممکن است به مورد کاربری خاصی اشاره داشته باشد که در آن از بلاک‌چین برای تکمیل یا اجرای قراردادهای حقوقی استفاده می‌شود، اما این عبارت اکنون برای اشاره به کاربری‌های گسترده و توزیع‌شده مبتنی بر بلاک‌چین (یا Dapps) که از تصمیم‌گیری‌های مبتنی بر شروط پشتیبانی می‌کند نیز استفاده می‌شود. انواع مختلفی از Dapps در بلاک‌چین اتریوم وجود دارند که از مدیریت زنجیره تامین تا صنعت بیمه را پوشش می‌دهد. بلاک‌چین اتریوم توانسته به عنوان فناوری پیشرو در زمینه مدیریت چرخه عمر Dapps جا بیفتد. Dappsهایی که بر بستر اتریوم اجرا می‌شوند می‌توانند از زبان Solidity برای کدنویسی قراردادهای هوشمند استفاده کنند که سپس بر روی ماشین مجازی اتریوم (EVM) اجرا می‌شوند.

مثال‌هایی از اپلیکیشن‌هایی که در بلاک‌چین اتریوم موجود هستند عبارتند از:

Golem: یک ابررایانه جهانی و متن باز است که در آن کاربران می‌توانند کامپیوتر خود و قدرت پردازشی آن را در اختیار مصارف مشتریان قرار دهند. این یک سیستم غیرمتمرکز جهانی برای به اشتراک‌گذاری قدرت رایانش در اقتصاد شراکتی است.

Aragon: طرحی برای ایجاد شرکت‌ها و سازمان‌ها به صورت مستقل از مکان جغرافیایی. این یک رویکرد غیرمتمرکز و جهانی برای ایجاد و حفظ شرکت‌هاست.

ژتون اصلی توجه یا Basic Attention Token (BAT) : BAT در واقع یک بستر غیرمتمرکز و شفاف مبتنی بر بلاک‌چین اتریوم برای تبادل تبلیغات دیجیتال است. در این روش از مجموعه‌ای از فناوری‌ها جهت تبلیغ در اقتصاد مبتنی بر توجه استفاده می‌شود تا کارآیی تبلیغات دیجیتال بهبود یابد.

KYC-chain: فناوری دفتر کل گسترده برای تعیین هویت و انطباق با مقررات. این یک راهکار مدیریت هویت با کنترل کاربران است.

– WeiFund: پلتفرم تامین مالی جمعی که به صورت غیرمتمرکز و تعامل پذیر کار می‌کند.

همانطور که در این مثال‌ها دیده می‌شود، Dapps می‌تواند شکل‌ها و انواع مختلفی داشته باشد. آنطور که فاوست و سالیوان اشاره داشته‌اند، صنایع زیر بواسطه ظهور فناوری‌های بلاک‌چین در آینده‌ای نزدیک شاهد تغییرات سهمگین خواهند بود.

  • فناوری‌های مالی
  • بیمه
  • حمل و نقل
  • بهداشت و سلامت
  • شبکه و اینترنت اشیا
  • انرژی و صنایع همگانی
  • بخش دولتی (عمومی)

اتحادهای بلاک‌چین

اتحاد سازمان اتریوم (EEA) مهم‌ترین انجمن این صنعت در ارتباط با توسعه‌های فناوری اتریوم است. این اتحاد قصد دارد تا توسعه بلاک‌چین اتریوم را پیش برده تا نرم‌افزارهای سازمانی که الزامات عملکردی حساسی برای اجرای اپلیکیشن‌های حساس سازمانی دارند را بر این بستر ممکن سازد. گروه صنعتی Hyperledger که متعلق به بنیاد لینوکس است نیز در حال کار برای توسعه فناوری‌های مبتنی بر بلاک‌چین است تا از تراکنش‌های تجاری جهانی توسط شرکت‌های فناوری، خدمات مالی، اینترنت اشیا، تولیدی و زنجیره تامین پشتیبانی به عمل آورد. حمایت شرکت‌های پیشرو جهانی از قبیل آی بی ام و تمرکز بر فراهم کردن نیازهای فناوری بلاک‌چین در سطح سازمانی از مزایای استراتژیک و کلیدی Hyperledger محسوب می‌شوند.

چالش‌ها و دورنما

در دنیایی که تقریبا همه صنایع به دنبال بهینه‌سازی عملیات‌ تجاری خود از طریق فناوری هستند، حل مسئله مشارکتی و همکارانه می‌تواند امنیت بالاتر، شفافیت بیشتر و کارآیی بهتر را به بار بیاورد. اما برای تحقق این چشم انداز بلاک چین، مسائل زیر باید حل شوند:

  • مقررات: رمزگذاری و تراکنش‌های پابرجا به عنوان نقاط قوت بلاک‌چین مطرح می‌شوند. اما اپلیکیشن‌های بلاک‌چین که در صنایع مالی و بهداشت و سلامت استفاده می‌شوند ممکن است همچنان مجبور به انطباق با مقررات صنعت در ارتباط با نظارت، حریم خصوصی داده و امنیت باشند. استفاده از ارزهای رمزپایه مبتنی بر بلاک‌چین (از قبیل بیت‌کوین) در وب تاریک و همچنین برای شرط‌بندی خیلی برای رگولاترها و قانون‌گذاران جالب نبوده و این نهادها به دنبال احکام و مقرراتی برای کنترل جریان ارزش در این مکانیزم‌ها هستند.
  • آزادی بیش از حد: بلی، چنین مسئله‌ای می‌تواند مطرح باشد. در محیط بلاک‌چین، هر گره یا node با گره‌های دیگر به صورت همزمان مشارکت دارند تا سوابق را حفظ کرده و تراکنش‌ها را ممکن سازند. اما این حد از باز بودن و آزادی می‌تواند خود به چالشی تبدیل شود، خصوصا زمانی که اپلیکیشن‌ها باید از سیستم‌های خارجی داده وارد کنند تا منطق کدنویسی شده را اجرایی کنند. ایجاد مکانیزم‌هایی اعتماد برای چنین فرایندهایی، حتی از طریق تامین‌کنندگان خدمات مستقل می‌‌تواند یک راهکار ممکن باشد. چنین رویکردی باید در برابر انتظارات مرتبط با عاری بودن از مداخله توسط نهادهای خارجی در عملیات بلاک‌چین در موازنه باشد.
  • تهدیدات امنیتی مجازی: مراکز پیشرو مبادله برای ارزهای رمزپایه در ماه‌های اخیر شاهد حملات فزاینده‌ای به تجهیزات وب خود بوده‌اند. چند مرکز مجبور به توقف عملیات خود شدند که همین امر منجر به کاهش سریع حجم مبادله‌ای و قیمت ارزهای رمزپایه شد. مشاهده نوسان ۳۰ درصدی در ارزش دارایی‌های دیجیتال در یک روز قطعا برای اعتماد و اطمینان توسعه‌دهندگان و سرمایه‌گذاران امر خوبی نیست در حالی که ما صحبت از ایجاد و توسعه Dappsهای انقلابی می‌کنیم که با ارزهای مبتنی بر بلاک‌چین کسب درآمد خواهند کرد. اعضای این صنعت از این مشکل آگاه هستند و نشان داده‌اند که چطور می‌توان بلاک‌چین را در برابر تهدیدات امنیت کوانتومی مقاوم کرد که این در بین مهم‌ترین مسائل امنیتی در برابر صنعت امنیت دیجیتال و مجازی هستند.
  • مقیاس‌پذیری: زیست‌بوم بیت‌کوین تاکنون نیز از قابلیت‌ مقیاس‌پذیری محدود، زمان‌های پردازش آهسته و عدم قطعیت در مورد مسیر آینده این فناوری به علت تغییرات آینده در پروتکل (از قبیل forkهای نرم و سخت) آسیب دیده است. در صورتی که این مسائل به گونه‌ای حل نشوند که بلاک‌چین‌ها قابلیت پذیرایی از کاربری‌ها و اپلیکیشن‌های تجاری را نداشته باشند، پذیرش و رشد فناوری‌های مبتنی بر بلاک‌چین می‌تواند از حرکت بایستد.
  • تبدیل شدن به کالای اقتصادی و نبود تعامل متقابل: این چالش می‌تواند یک مسئله بلند مدت باشد. بگذارید تشبیهی از اینترنت بیان کنیم: اگر بلاک‌چین را همانند اینترنت تصور کنیم، Dappها مانند وب اپلیکیشن‌هایی هستند که در اینترنت اجرا می‌شوند. تمایز اما از اپلیکیشن‌ها ناشی می‌شود، زیرساخت بنیادین (یعنی بلاک‌چین) امری موجود و حاضر در همه جا خواهد بود و می‌تواند به مانند یک کالای اقتصادی تبدیل به امری عادی شود. رویکردها و فناوری‌های مختلفی به وجود خواهند آمد که چنین اموری را ممکن خواهند ساخت. ذینفعان این صنعت که نسخه‌های بلاک‌چین خود را تبلیغ می‌کنند باید در مورد مدل اقتصادی صحیحی که به اعضای این زیست‌بوم نفع برساند تصمیم بگیرند.

جمع‌بندی

فناوری‌های مبتنی بر بلاک‌چین امکان تجمیع منابع رایانشی برای حل نیازهای روزمره و چالش‌های تجاری را ممکن می‌سازند و سرانجام نیز نیازهای مصرف‌کنندگان به صورتی شفاف و امن پاسخ خواهند گرفت. با این که هنوز چندین مسئله برای حل شدن باقی مانده‌اند تا بلاک‌چین بتواند به مکانیزم ارجح برای پشتیبانی از عملیات تجاری تبدیل شود. مولفه‌های بنیادین وجود دارند و دنیا کم کم با پتانسیل رایانش توزیع‌یافته و غیرمتمرکز آشنا می‌شود. ارزهای رمزپایه از قبیل بیت‌کوین تا همین زمان نیز در چند اقتصاد پیشرو در دنیا نیز قانونی شده‌اند. منتقدین ممکن است کل جنبش بلاک‌چین را به علت نوسان‌های شدید و فراوان، امکان بالای اختلال و راحتی بیش از حد استفاده به عنوان یک حباب توصیف کنند اما نوآوری در فناوری همواره همین مسیر را طی کرده. «ابتدا شما را به رسمیت نمی‌شناسند، سپس به شما می‌خندند، بعد با شما می‌جنگند و آن‌گاه شما برنده می‌شوید».

One Comment

  1. علیرضا

    دسامبر 13, 2017 at 10:14 ب.ظ

    سلام، مقاله جالبی بود، فقط خواهش می کنم این مجموعه مباحث راحب بیت کوین و بلاکچین رو بصورت منظم و از ابتدا تا انتها آموزش دهید.
    یادگیری این مباحث جدید از منابع معتبر بسیار مفید تر می تونه باشه.
    برای شما و این تیم حرفه ای آرزوی موفقیت می کنم.

    Reply

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پیشنهاد ما

سمینار آنلاین نقشه راه تحول دیجیتال ” بازنگری کسب و کار در عصر دیجیتال “

آکادمی تحول و اقتصاد دیجیتال قصد دارد در تاریخ یکشنبه  7 اردیبهشت ماه 1399 سمینار آنلاین ر…